Design pattern'lar geliştirme yaparken tekrar eden problemlere denenip onaylanıp çözüm olarak sunulan kalıplardır. İyi bir tasarım deseni; yazmış olduğumuz kodları temiz, okunabilir kılıp sizden sonra gelecek olan kişilere daha kolay adapte olmayı sağlamalıdır.

Bu yazıda object oriented programming'in en çok tercih edilen design pattern'lerin den biri olan Creational pattern'ler grubundan Factory Pattern'i nedir ne değildir nasıl implemente edilir örnek proje ile inceleyeceğiz.

Factory Pattern

Gang of Four patternleri günümüz dünyasında en sıkı şekilde takip edilip en çok kullanılan ünlü tasarım desenleridir. Factory pattern'de bu 4 lü den biridir. Kısaca tanımı ; aynı abstract sınıf veya interface'den türeyen nesnelerin üretiminden sorumlu yapıdır. Bu pattern ile nesne yaratılma işini inheritance yoluyla client-side'dan ayırıp sub-classes'lara vermek amaçlanır.

Geliştirmekte olduğunuz uygulamaya yeni bir feature eklerken en az dokunuş ile client'ı bu duruma hiç sokmadan yapabilmek amaçlanır ve factory pattern de bu amaca yönelik olarak önerilen en önemli pattern'lerden birisidir.

Factory pattern 2 alt kategoriye ayrılabilir.

1. Factory Method 
2. Abstract Factory

Factory Method

Aynı interface'i veya abstract sınıfı implement etmiş etmiş factory nesnelerinin üretiminden sorumlu pattern dir.

Örnek bir case üzerinden ilerleyelim. Araç üretimi yapan bir fabrikamız olsun. Bu fabrika car, truck ve motorcycle üretebiliyor olsun. İlk olarak factory nesnelerimizin kullanacağı IVehicleFactory interface'ini ve car, truck, motorcycle nesnelerini oluşturalım.

    public interface IVehicle
    {
        void DisplayInfo();
    }

    public class Car : IVehicle
    {
        public void DisplayInfo()
        {
            Console.WriteLine("Car produced");
        }
    }

    public class Truck : IVehicle
    {
        public void DisplayInfo()
        {
            Console.WriteLine("Truck produced");
        }
    }

    public class Motorcycle : IVehicle
    {
        public void DisplayInfo()
        {
            Console.WriteLine("Motorcycle produced");
        }
    }

Yukarıdaki gibi nesneleri ve arayüzleri oluşturduktan sonra ismi VehicleFactory olan ve içerisinde geriye IVehicle döndüren ProduceVehicle adında bir sınıf tanımlayacağız. ProduceVehicle metodu VehicleType adında bir bir enum parametre olarak alacak. Bu enum'ı kullanarak factory metoduna üretmesini istediğimiz tip bilgisini geçeceğiz.

    public enum VehicleType
    {
        Car = 1,
        Truck = 2,
        Motorcycle = 3
    }

    public interface IVehicleFactory
    {
        IVehicle ProduceVehicle(VehicleType type);
    }

    public class VehicleFactory : IVehicleFactory
    {
        public IVehicle ProduceVehicle(VehicleType type)
        {
            IVehicle vehicle = null;
            switch (type)
            {
                case VehicleType.Car:
                    vehicle = new Car();
                    break;
                case VehicleType.Truck:
                    vehicle = new Truck();
                    break;
                case VehicleType.Motorcycle:
                    vehicle = new Motorcycle();
                    break;
            }
            return vehicle;
        }
    }

Factory metotlarımız da hazır artık üretime başlayabiliriz. Client dediğimiz kısım aslında tam da aşağıdaki kod parçaları oluyor Program.cs içerisinde aşağıdaki gibi üretmek istediğimiz türdeki aracı factory'e söyleyip üretebiliriz.

    class Program
    {
        static void Main(string[] args)
        {
            var vehicleFactory = new VehicleFactory();

            IVehicle vehicleCar = vehicleFactory.ProduceVehicle(VehicleType.Car);
            vehicleCar.DisplayInfo();

            IVehicle vehicleMotorcycle= vehicleFactory.ProduceVehicle(VehicleType.Motorcycle);
            vehicleMotorcycle.DisplayInfo();
        }
    }

Yazımızın başında da bahsettiğimiz gibi yapılabilecek değişikliklerden client'ı etkilemeden yapabilmek birinci önceliğimizdir. Bu örneğimizde araba üretimi yapmak için IVehicle interface'ini implement eden Car nesnesini kullandık ancak ilerde bir gün yine IVehicle interface'ini implement eden XCar adında bir nesne oluşturup üretim yaparken bu nesnyi kullanabiliriz ve bu durum client açısından hiç bir değişikliğe gidilmeden yapılabilmektedir.